ISS:n kokoonpano

Wikimedia-luetteloartikkeli

Tämä on luettelo ISS:n eli Kansainvälisen avaruusaseman kokoonpanon vaiheista. Kokoonpano alkoi marraskuussa 1998 ja saatiin päätökseen aseman rungon ja aurinkopaneelien osalta maaliskuussa 2009. Modulaariseen rakenteen ansiosta asemaa laajennetaan edelleen liittämällä siihen uusia moduuleja. Näitä moduuleja on aikataulutettu vuoteen 2016 saakka.

Valmiin ISS:n pääosat helmikuussa 2010 STS-130:n käynnin jälkeen

Kiertoradalla muokkaa

Pituus, halkaisija ja massa ovat suuntaa antavia ja kuvaavat laukaisun aikaista tilannetta.

Osa Lento Laukaisualus Laukaisupäivä Pituus (m) Halkaisija (m) Massa (kg)
  Zarja FGB 1A/R   Proton-K 20.11.1998 12,6 4,1 19 323
  Unity Node 1 2A - STS-88   Endeavour 4.12.1998 5,49 4,57 11 612
  Zvezda-huoltomoduuli 1R   Proton-K 12.7.2000 13,1 4,15 19 051
  Z1 Truss 3A - STS-92   Discovery 11.10.2000 4,9 4,2 8 755
  P6 Truss - Solar Array 4A - STS-97   Endeavour 30.11.2000 73,2 4,9 15 824
  Destiny-laboratorio 5A - STS-98   Atlantis 7.2.2001 8,53 4,27 14 515
  ESP 1 5A.1 - STS-102   Discovery 8.3.2001
  Canadarm2-robottikäsi 6A - STS-100   Endeavour 19.4.2001 17,6 0,35 4 899
  Quest Joint Airlock 7A - STS-104   Atlantis 12.7.2004 5,5 4 6 064
  Pirs-telakointiasema & -ilmalukko 4R   Sojuz-U 14.9.2001 4,91 2,55 3 580
  S0 Truss 8A - STS-110   Atlantis 8.4.2002 13,4 4,6 13 970[1]
  Mobile Base System for Canadarm2 UF2 - STS-111   Endeavour 5.6.2002 5,7 2,9 1 450
  S1 Truss 9A - STS-112   Atlantis 7.10.2002 13,7 4,6 14 120[1]
  P1 Truss 11A - STS-113   Endeavour 23.11.2002 13,7 4,6 14 000[1]
  ESP 2 LF1 - STS-114   Discovery 26.7.2005 3,65 4,9 2 676 (tyhjänä)
  P3/P4 Truss - Solar Array 12A - STS-115   Atlantis 9.9.2006 13,8 4,9 15 900[2]
  P5 Truss 12A.1 - STS-116   Discovery 9.12.2006 3,4 4,6 1 818[3]
  S3/S4 Truss - Solar Array 13A - STS-117   Atlantis 8.6.2007 13,8 4,9 15 900[2]
  S5 Truss ja ESP 3 13A.1 - STS-118   Endeavour 8.8.2007 13,7 3,9 12 598[3]
  Harmony Node 2 ja P6 Truss -osan uudelleensijoitus 10A - STS-120   Discovery 23.10.2007 7,2 4,48 14 288
  Columbus Laboratory 1E - STS-122   Atlantis 7.2.2008 7 4,5 12 800
  Dextre robottikäsi ja JEM-ELM-PS 1J/A - STS-123   Endeavour 11.3.2008 3,9 (ELM-PS) 4,4 (ELM-PS) 4 200 (ELM-PS)
  JEM-PM ja JEM-robottikäsi (JEM-RMS) 1J - STS-124   Discovery 31.5.2008 11,2 (JEM-PM) 4,4 (JEM-PM) 15 900 (JEM-PM)
  Multi-Purpose Logistics Module Leonardo[4],Solar Alpha Rotary Joint (SARJ)korjaus ULF2 - STS-126   Endeavour 15.11.2008
  S6 Truss - Solar Array 15A - STS-119   Discovery 15.3.2009 73,2 10,7 15 900
  JEM-EF 2J/A - STS-127  Endeavour 16.7.2009
  Multi-Purpose Logistics Module Leonardo.[4] Kuusihenkinen miehistö 17A - STS-128  Discovery 29.8.2009
  Poisk (MRM-2)[5][6] 5R - Sojuz-U
(Progress M-MRM2)
  Progress M-MRM2 10.11.2009 3 670
  EXPRESS Logistics Carriers 1, 2 ULF3 - STS-129  Discovery 16.11.2009
  Tranquility (Node 3) ja Cupola 20A - STS-130  Endeavour 8.2.2010 1,5 (Cupola) 2,95 (Cupola) 1 800 (Cupola)
  Multi-Purpose Logistics Module Leonardo[7] 19A - STS-131  Discovery 5.4.2010[8]
  Rassvet (MRM-1)[9] 20A STS-132 14.5.2010 2,35 5 075
  Leonardo (PMM) and EXPRESS Logistics Carrier 4 ULF5 STS-133 24.2.2011 9 896 (Leonardo)
  Alpha Magnetic Spectrometer (AMS-02), OBSS and EXPRESS Logistics Carrier 3 ULF6 STS-134 16.5.2011 6 731 (AMS-02)
Osa Lento Laukaisualus Laukaisupäivä Pituus (m) Halkaisija (m) Massa (kg)

Laukaisu suunnitteilla muokkaa

Osa Lento Laukaisualus Laukaisupäivä Pituus (m) Halkaisija (m) Massa (kg)
  Nauka (MLM)
European Robotic Arm[10]
3R Proton-M 2014 (suunniteltu) 20 300 (Nauka)
Nodal Module (UDM)[11] Sojuz 2.1b 2016 (suunniteltu) 4 000
Science-Power Module-1[12] Proton-M 2014 (suunniteltu)
Science-Power Module-2[12] Proton-M 2015 (suunniteltu)
Bigelow Expandable Activity Module[13] Falcon 9 (SpaceX CRS-8) 2015 (suunniteltu)
Osa Lento Laukaisualus Laukaisupäivä Pituus (m) Halkaisija (m) Massa (kg)

Uusien miehitettyjen Dragon V2 ja Boeing CST-100 -alusten telakoitumiseksi asemaan joihinkin ilmalukkoihin on tarkoitus asentaa sovittimet, International Docking Adapters eli IDA. Alun perin NASA valmisti näitä kaksi kappaletta. Ensimmäinen näistä tuhoutui kesäkuussa 2015 lennolla SpaceX CRS-7. Toisen sovittimen laukaisu on myös jo aikataulutettu. Jo olemassa olevista osista on tarkoitus rakentaa ensimmäisen korvike.[14]

Kuvia muokkaa

Lähteet muokkaa

  1. a b c Space Station Assembly: Integrated Truss Structure nasa.gov. Viitattu 2.12.2007.
  2. a b P3 and P4 to expand station capabilities, providing a third and fourth solar array (pdf) Boeing. Viitattu 2.12.2007.
  3. a b STS-118 MISSION OVERVIEW: BUILD THE STATION…BUILD THE FUTURE (PDF) NASA PAO. Viitattu 2.12.2007.
  4. a b WELCOME to Multi-Purpose Logistics Module Office NASA MSFC.
  5. Anatoly Zak: Docking Compartment-1 and 2 RussianSpaceWeb.com. Viitattu 26 March 2009.
  6. Chris Bergin: Russian module launches via Soyuz for Thursday ISS docking 10 November 2009. NASASpaceflight.com. Viitattu 10 November 2009.
  7. http://www.nasaspaceflight.com/2010/02/one-in-one-out-discovery-endeavour-tag-next-mission/
  8. http://www.nasa.gov/mission_pages/station/structure/iss_manifest.html
  9. NASA (9 April 2007). "NASA Extends Contract With Russia’s Federal Space Agency". Press release. Archived from the original on 23 June 2007. http://web.archive.org/web/20070623120556/http://www.nasa.gov/home/hqnews/2007/apr/HQ_C07-18_Roscosmos.html. Retrieved 2007-06-15. 
  10. FGB-based Multipurpose Lab Module (MLM) Khrunichev State Research and Production Space Centre. Arkistoitu 27 September 2007. Viitattu 31.10.2008.
  11. Node Module 20 November 2012. RussianSpaceWeb. Viitattu 7 December 2012.
  12. a b NEM-1 module for the ISS RKK "Energy" to be built in cooperation 4 December 2012. RIA Novosti. Viitattu 7 December 2012. Russian
  13. NASA to Test Bigelow Expandable Module on Space Station 16 January2013. NASA. Viitattu 16 January 2013.
  14. Parts for a Third IDA Will Be Assembled | SpaceX blogs.nasa.gov. Viitattu 29.6.2015.

Aiheesta muualla muokkaa