Luettelo Valakian hallitsijoista

Valakia (romaniaksi Țara Românească, harvemmin Valahia; turk. Iflak) oli historiallinen ruhtinaskunta nykyisen Romanian eteläosassa 1200-luvun lopulta vuoteen 1859.[1] Ruhtinaskuntaa hallittiin aluksi Târgoviștesta, kunnes ruhtinas Gheorghe Ghika siirsi vuonna 1659 pääkaupungin Bukarestiin.

Valakian historiallinen alue.

Nykyisin Valakia luetaan yhdeksi Romanian historiallisista alueista. Maantieteellisesti se rajoittuu etelässä, lännessä ja idässä Tonavaan sekä pohjoisessa Etelä-Karpaatteihin. Oltjoki jakaa Valakian kahteen osaan, Munteniaan eli Isoon-Valakiaan idässä ja Olteniaan eli Vähään-Valakiaan lännessä.

Luettelo muokkaa

Hallitsija Muotokuva Vuosi Perhe Huom
1. Seneslau[2][3] noin 1247 Olt joen länsipuolisen alueen Voivodi.
2. Litovoi[3] 12471277 Olt joen länsipuolisen alueen Voivodi.
3. Bărbat[3] noin 12771290 Litovoin veli.
4. Thocomerius[3] noin 12901310 Tunnetaan myös nimellä Tihomir
5. Radu Negru[4] noin 1300 Kuuluisa Valakian voivodi, jotkut historioitsijat pitävät Thocomeriuksen tai Basarab I:n lempinimenä.
Valakian ruhtinaskunta 1300 -luvulla.
1. Basarab I[4][5][6]   noin 13101352 Basarab Thocomeriksen poika, joka myöhemmin tunnettiin nimellä Basarab Întemeietorul.
2. Nicolae Alexandru[5][6]   13521364 Basarab Basarab I:n poika.
3. Vladislav I[6]   noin 13641377 Basarab Nicolae Alexandrun poika aka Vlaicu-Vodă.[6]
4. Radu I[6]   noin 13771383 Basarab Nicolae Alexandrun poika.[6]
5. Dan I[6][7] noin 13831386 Dăneşti Radu I:n poika. Kaatui sodassa.
6. Mircea I cel Bătrân[5]
(Mircea I Vanha )
  13861394 Basarab Radu I:n poika.
7. Vlad I Anastaja[6]
(Vlad I the Usurper)
13941397 Dan I:n poika.
6. Mircea I cel Bătrân[6]
(Mircea I)[8]
  13971418 Basarab
8. Mikael I[6]   14181420 Basarab Mircea cel Bătrân poika. Kuoli sulttaani Mehmed I:n vankina.[6][9]
9. Dan II[6]   14201421 Dăneşti Dan I:n poika, Order of the Dragon-ritarikunnan jäsen
10. Radu II Kalju[6]
(Radu II)
  1421 Basarab Mircea cel Bătrân poika.
9. Dan II[10]   14211423 Dăneşti Toinen kausi.
10. Radu II Kalju   1423 Basarab Toinen kausi.
9. Dan II[10]   14231424 Dăneşti Kolmas kausi.
10. Radu II Kalju   14241426 Basarab Kolmas kausi.
9. Dan II[10]   14261427 Dăneşti Neljäs kausi.
10. Radu II Kalju   1427 Basarab Neljäs kausi.
9. Dan II[10]   14271431 Dăneşti
11. Aleksanteri I Aldea[6] 14311436 Drăculeşti Mircea cel Bătrân poika.
12. Vlad II Dracul[2]   14361442 Drăculeşti Mircea cel Bătrân avioton poika Order of the Dragon ritarikunnan jäsen.
13. Mircea II[6] 1442 Drăculeşti Vlad II Draculin poika.
14. Basarab II[6] 1442 – 1443 Dăneşti Dan II:n poika.
12. Vlad II Dracul[2]   1443 – 1447 Drăculeşti Toinen kausi.
15. Vladislav II[6]   1447 – 1448 Dăneşti Dan II:n poika, jota tuki Unkarin valtionhoitaja János Hunyadi.
16. Vlad III Ţepeş
(Vlad III)[2][6]
  1448 Drăculeşti Vlad II Draculin poika.
15. Vladislav II[5]   1448 – 1456 Dăneşti Dan II:n poika. Toinen kausi.
16. Vlad III Ţepeş[2][5]   1456 – 1462 Drăculeşti Toinen kausi.
17. Radu III Komea[5][6]
(Radu III)
  1462 – 1473 Drăculeşti Vlad II Draculin poika.
18. Basarab III Laiotă cel Bătrân[6] [11]
(Basarab III Laiotă )
  1473 Dăneşti Dan II:n poika.
17. Radu III Komea[5]   1473 – 1474 Drăculeşti Toinen kausi.
18. Basarab III Laiotă cel Bătrân   1474 Dăneşti
17. Radu III Komea[5]   1474 Drăculeşti
18. Basarab III Laiotă cel Bătrân   1474 Dăneşti
17. Radu III Komea[5]   1474 – 1475 Drăculeşti
18. Basarab III Laiotă cel Bătrân   14751476 Dăneşti
16. Vlad III Ţepeş[2]   1476 Drăculeşti
18. Basarab III Laiotă cel Bătrân   1476 – 1477 Dăneşti
19. Basarab IV Nuori[6]
(Basarab IV Ţepeluş)
1477 – 1481 Dăneşti Basarab II:n poika.
20. Mircea (III) 1481
21. Vlad IV Nuori
(Vlad IV)
  1481 Drăculeşti Vlad II Draculin poika.
19. Basarab IV Ţepeluş cel Tânăr 1481 – 1482 Dăneşti
21. Vlad IV Nuori[6]   1482 – 1495 Drăculeşti
22. Radu IV Suuri[6]
(Radu IV)
  1495 – 1508 Drăculeşti Vlad Călugărul:n poika.
23. Mihnea I Paha[6]   1508 – 1509 Drăculeşti Vlad III Ţepeşin poika.
24. Mircea III[6] 1509 – 1510 Drăculeşti Mihnea cel Răun poika.
25. Vlad V Nuori
(Vlad V)
1510 – 1512 Drăculeşti Radu cel Maren pojan veljenpoika, aka Vlăduţ.
26. Neagoe Basarab V[12][6]   1512 – 1521 Craioveşti
27. Teodosie[6]   1521 – 1522
28. Radu V[13] 1522 – 1523 Drăculeşti Radu cel Maren avioton poika, liittoutunut Craioveştin kanssa.
29. Vladislav III[6] 1523 Dăneşti Vladislav II:n veljenpoika.
30. Radu VI Bădica[13] [6] 1523 – 1524 Radu IV Suuren poika.
28. Radu V [13][6] 1524 Craioveşti
29. Vladislav III 1524 Dăneşti
28. Radu V[13] 1524 – 1525 Craioveşti
29. Vladislav III 1525 Dăneşti
28. Radu V[13] 1525 – 1529 Craioveşti
31. Basarab VI[14] 1529 Neagoe Basarab V:n poika.
32. Moise[14]   1529 – 1530
33. Vlad VI Hukkunut[8][14]
(Vlad VI)
1530 – 1532 Drăculeşti Vlad cel Tânărin poika.
34. Vlad VII Vintilă de la Slatina[14]   1532 – 1535 Drăculeşti Radu cel Maren poika.
35. Radu VII Paisie[14]   1535 – 1545 Drăculeşti Vlad Vintilă de la Slatinan poika.
36. Mircea IV Ciobanul
(Mircea IV)
  1545 – 1552 Drăculeşti Radu cel Maren poika.
37. Radu VIII Ilie Haidăul
(Radu VIII)
1552 – 1553 Drăculeşti Radu de la Afumaţin poika.
36. Mircea IV Ciobanul[14]   1553 – 1554 Drăculeşti
38. Pătraşcu cel Bun[14]   1554 – 1558 Drăculeşti Radu Paisien poika.
36. Mircea IV Ciobanul   1558 – 1559 Drăculeşti
39. Petru I cel Tânăr[14]
(Peter I)
  1559 – 1568 Drăculeşti Mircea Ciobanulun poika.
40. Alexandru II Mircea[5]   1568 – 1574 Drăculeşti Mircea II:n poika; aka Oaie Seacă.
41. Vintilă[14] 1574 Drăculeşti Petru Pătraşcu cel Bunin poika. Moldavialaisten nimittämä.
40. Alexandru II Mircea   1574 – 1577 Drăculeşti
42. Mihnea II Turcitul[15]   1577 – 1583 Drăculeşti Alexandru II Mircean poika.
43. Petru II Cercel[14]
(Peter II)
  1583 – 1585 Drăculeşti Petru Pătraşcu cel Bunin poika.
42. Mihnea II Turcitul[15]   1585 – 1591 Drăculeşti
44. Ştefan I Surdul[14] 1591 – 1592
45. Alexandru III cel Rău[14]
(Alexander III the Mean)
1592 – 1593 Oli myös Moldavian hallitsijana 1592.
46. Mihail II Viteazul[5][8]
(Mihail urhea)[16][2][14]
  1593 – 1600 Drăculeşti Petru Pătraşcu cel Bunin avioton poika, joka hallitsi myös Transylvaniaa (1599-1600) sekä Moldaviaa (1600) ja yhdisti nämä kolme aluetta.
47. Simion Movilă[14]   1600 – 1601 Movileşti Moldavialaisten asettama.
48. Radu IX Mihnea[14]   1601 – 1602 Drăculeşti Minhea II Turcitulin poika.
47. Simion Movilă   1602 Movileşti
49. Radu X Şerban   1602 – 1610
50. Gabriel I Báthory   1611 Báthory Hallitsi myös Transylvaniaa.
48. Radu IX Mihnea   1611 Drăculeşti
49. Radu X Şerban   1611
48. Radu IX Mihnea   1611 – 1616 Drăculeşti
51. Gabriel II Movilă[14] 1616 Movileşti Simion Movilăn poika. Moldavialaisten asettama.
52. Alexandru IV Iliaş[14] 1616 – 1618
51. Gabriel II Movilă 1618 – 1620 Movileşti
48. Radu IX Mihnea   1620 – 1623 Drăculeşti
53. Alexandru V Coconul[14] 1623 – 1627 Drăculeşti Radu Mihnean poika.
52. Alexandru IV Iliaş 1627 – 1629
54. Leon Tomşa [14]   1629 – 1632 Pajarit
55. Radu XI Iliaş[14] 1632
56. Matei Basarab[17][14]   16321654 Brâncoveneşti
57. Constantin I Şerban [8]   1654 – 1658 Radu Şerbanin avioton poika.
58. Mihnea III[14]   1658 – 1659
59. Gheorghe I Ghica   1659 – 1660 Ghica
60. Grigore I Ghica[14]   1660 – 1664 Ghica Syntyperältään albaani.
61. Radu XII Leon[14]   1664 – 1669 Pajarit
62. Antonie Vodă din Popeşti[14] 1669 – 1672
60. Grigore I Ghica   1672 – 1673 Ghica
63. Gheorghe II Ducas[14]   1673 – 1678
64. Şerban Cantacuzino[18]   1678 – 1688 Cantacuzene
65. Constantin II Brâncoveanu[5][19]   1688 – 1714 Brâncoveneşti
66. Ştefan II Cantacuzino[20]   1714 – 1715 Cantacuzene
Fanarioottien aikakausi 1715 - 1821
111. Nicolae Mavrocordat[20]   1715 – 1716 Mavrocordato
112. Habsburgin miehitys 1716
113. Ioan Mavrocordat[21]   1716 – 1719 Mavrocordato
114. Nicolae Mavrocordat[20]   1719 – 1730 Mavrocordato
115. Constantin Mavrocordat[20]   1730 Mavrocordato
116. Mihai Racoviţă[21]   1730 – 1731 Racoviţă
117. Constantin Mavrocordat[20]   1731 – 1733 Mavrocordato
118. Grigore II Ghica[21]   1733 – 1735 Ghica
119. Constantin Mavrocordat[20]   1735 – 1741 Mavrocordato
120. Mihai Racoviţă   1741 – 1744 Racoviţă
121. Constantin Mavrocordat[20]   1744 – 1748 Mavrocordato
122. Grigore II Ghica   1748 – 1752 Ghica
123. Matei Ghica[21]   1752 – 1753 Ghica
124. Constantin Racoviţă[21] 1753 – 1756
125. Constantin Mavrocordat[20]   1756 – 1758
126. Scarlat Ghica[21] 1758 – 1761 Ghica
127. Constantin Mavrocordat[20]   1761 – 1763
128. Constantin Racoviţă 1763 – 1764 Racoviţă
129. Ştefan Racoviţă[21] 1764 – 1765 Racoviţă
130. Scarlat Ghica 1765 – 1766 Ghica
131. Alexandru Ghica[21] 1766 – 1768 Ghica
132. Venäjän keisarikunnan miehitys[21] 1768
133. Grigore III Ghica   1768 – 1769 Ghica
134. Venäjän keisarikunnan miehitys 1769 – 1770
135. Emanuel Giani Ruset[21]   1770 - 1771 Rosetti Manole tai Manolache. Fanarioottisukua.[21]
136. Alexander Ypsilantis[20]   17741782 Ypsilanti
137. Nicolae Caragea[21] 1782 – 1783 Caradja
138. Mihail Suţu[20]   1783 – 1786 Soutzos
139. Nicolae Mavrogheni[21]   1786 – 1789
140. Habsburgin miehitys 1789 – 1790 Sotilaskomentajana: prinssi Josias of Saxe-Coburg.
141. Mihail Suţu   17911793 Soutzos
142. Alexandru Moruzi[20]   1793 – 1796 Mourousi
143. Alexander Ypsilantis[20]   1796 – 1797 Ypsilanti
144. Constantin Hangerli[20][8]   1797 – 1799
145. Alexandru Moruzi[8]   1799 – 1801 Mourousi
146. Mihail Suţu   1801 – 1802 Soutzos
147. Alexandru Suţu   1802 Soutzos
148. Constantin Ypsilanti   1802 - 1806 Ypsilanti
149. Venäjän keisarikunnan miehitys[21] 1806 – 1812
150. Ioan Gheorghe Caragea[22]   1812 – 1818 Caradja
151. Caimacam
Grigore Brâncovenu
1818 Vornic Barbu Văcărescu, Vistier Grigore Ghica ja Logofăt Samurcaş.
152. Alexandru Suţu   1818 – 1821 Soutzos
153. Caimacam
Grigore Brâncoveanu
1821
154. Tudor Vladimirescu[5][20] 1821 Valakian vallankumouksen johtaja.
155. Scarlat Callimachi[23]   1821 Callimachi
156. Grigore IV Ghica   18221828 Ghica
157. Venäjän keisarikunnan miehitys[21] 1828 – 1834 Komentajina: Fyodor Pahlen, Pyotr Zheltukhin ja Pavel Kiseleff.
Regulamentul Organic hallitus 1832 – 1856
158. Alexandru II Ghica[21]   1834 – 1842 Ghica
159. Gheorghe Bibescu[24]   1842 – 1848 Bibescu
160. Valakian vallankumouksellinen hallitus[8][21] 1848 Patriarkka Neofit II, jota avustivat Christian Tell, Ion Heliade Rădulescu, Ştefan Golescu, Gheorghe Magheru sekä Gheorghe Scurti.
161. Locotenenţa domnească[8][5]
(Kolmen sijaishallitus)
1848 Christian Tell, Ion Heliade Rădulescu ja Nicolae Golescu.
162. Osmanien ja Venäjän keisarikunnan miehitys[5] 1848 – 1851 Komentajat: Omar pašša ja Alexander von Lüders.
163. Caimacam[5]
Constantin Cantacuzino
1848
164. Barbu Ştirbei[5]   1848 – 1853 Ştirbei
165. Venäjän keisarikunnan[5] miehitys 1853 – 1854
166. Osmanien miehitys[21] 1854
167. Itävallan keisarikunnan miehitys[21] 1854 – 1856 Komentajana: Johann Coronini-Cronberg.
168. Barbu Dimitrie Știrbei[5]   1854 – 1856 Ştirbei
Autonominen protektoraatti (Pariisin rauha (1856) 1856 – 1859
169. Caimacam
Alexandru II Ghica
  18561858
170. Kolmen sijaishallitus[25] 1858 – 1859 Ioan Manu, Emanoil Băleanu ja Ioan A. Filipide.
171. Alexandru Ioan Cuza[5][25]   1859 – 1862 Hallitsi myös Moldaviaa.
Valakian ja Moldavian liitto 1862 lähtien.

Lähteet muokkaa

  • Jussila, Tapani: Romania Passi. Helsinki: Kanki press, 2008. ISBN 978-952-99419-2-6.
  • Le Bass, Tom: Insight Guide Romania. Singapore: Apa Publications Ghmb & Co., 2007. ISBN 978-981-258-610-0. (englanniksi)
  • Korpela, Jukka: Itä-Euroopan historia keskiajalta 1700 -luvulle.. Helsinki: Gaudeamus, 1999. ISBN 951-662-772-2.
  • Georgescu, Vlad: The Romanians – A History. Columbus: Ohio State University Press, 1991. ISBN 0-8142-0511-9. (englanniksi)
  • Giurescu, Constantin C.: Istoria Românilor. Bukarest: , 1938. ISBN ISBN 973-684-169-3. (romaniaksi)
  • Stoicescu, Nicolae: Radu de la Afumaţi. Bukarest: Editura Militară, 1983. (romaniaksi)
  • Xenopol, A.D: Istoria romînilor din Dacia Traiană Vol. V. Iaşi: , 1896. (romaniaksi)
  • Djuvara, Neagu: Între Orient şi Occident. Ţările române la începutul epocii moderne, s. 31. Bukarest: Humanitas, 1995. (romaniaksi)
  • Ionescu, Ştefan: Bucureştii în vremea fanarioţilor. Cluj-Napoca: Editura Dacia, 1974. (romaniaksi)
  • Hitchins, Keith: Românii (Käännös). Oxfort: Oxfort University Press, 1996. (englanniksi)
  • Harjula, Mirko: Romanian historia. Norderstedt, Saksa: Books on demand GmbH, 2009. ISBN 978-952-92-5264-0.

Viitteet muokkaa

  1. Wallachia History Lonely Planet. Arkistoitu 4.11.2013. Viitattu 2.10.2012.
  2. a b c d e f g Jussila.
  3. a b c d Georgescu, Vlad
  4. a b Korpela, s.68
  5. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t Le Bass, Tom
  6. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad Harjula, s.244
  7. [1] Tismanan kaupungin kotisivut. (viitattu 2.10.2012) (romaniaksi)
  8. a b c d e f g h Giurescu, Constantin
  9. Stoneman, s.218
  10. a b c d [2] (Arkistoitu – Internet Archive) Uutinen Romanian ja Portugalin yhteistyöstä. (viitattu 2.10.2012) (englanniksi)
  11. Jussila, s.121
  12. [3] (Arkistoitu – Internet Archive) Romanian Ortodoksinen kirkko. (viitattu 2.10.2012) (romaniaksi)
  13. a b c d e Stoicescu, Nicolae
  14. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z Harjula, s. 245
  15. a b Xenopol, A.D
  16. Korpela, s.123
  17. Korpela, s.124
  18. [4] (Arkistoitu – Internet Archive) Romania-insider uutiset. (viitattu 2.10.2012) (romaniaksi)
  19. [5] (Arkistoitu – Internet Archive) Romanian ortodoksinen kirkko. (viitattu 2.10.2012) (romaniaksi)
  20. a b c d e f g h i j k l m n o Djuvara, Neagu
  21. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s Harjula, s.246
  22. Ionescu, Ştefan
  23. [6] Chirtopherlong.co.uk (viitattu 2.10.2012) (englanniksi)
  24. Hitchins, Keith
  25. a b Harjula, s.247